Deklerata e pavarësis së Kosovës

Deklarata e pavarësisë së Kosovës

Të mbledhur në mbledhje të jashtëzakonshme më 17 shkurt 2008, në kryeqytetin e Kosovës, në Prishtinë,
Duke iu përgjigjur thirrjes së popullit për të ndërtuar një shoqëri që respekton dinjitetin njerëzor dhe afirmon krenarinë dhe synimet e qytetarëve të saj,
Të zotuar për t’u përballur më trashëgiminë e dhembshme të së kaluarës së afërt në frymë të pajtimit dhe faljes,
Të përkushtuar ndaj mbrojtjes, promovimit dhe respektimit të diversitetit të popullit tonë,
Duke riafirmuar dëshirën tonë për t’u integruar plotësisht në familjen euroatlantike të demokracive,
Duke vërejtur se Kosova është një rast special që del nga shpërbërja jokonsensuale e Jugosllavisë dhe nuk është presedan për cilëndo situatë tjetër, Duke rikujtuar vitet e konfliktit dhe dhunës në Kosovë që shqetësuan ndërgjegjen e të gjithë popujve të civilizuar, Mirënjohës që bota intervenoi më 1999 duke hequr në këtë mënyrë
qeverisjen e Beogradit mbi Kosovën, dhe vendosur Kosovën nën administrimin e përkohshëm të Kombeve të Bashkuara,

Krenarë që
Kosova që atëherë ka zhvilluar institucione funksionale, multietnike të
demokracisë që shprehin lirisht vullnetin e qytetarëve tanë,

Duke rikujtuar vitet e negociatave të sponsorizuara ndërkombëtarisht
ndërmjet Beogradit dhe Prishtinës mbi çështjen e statusit tonë të
ardhshëm politik,

Duke shprehur keqardhje që nuk u arrit asnjë
rezultat i pranueshëm për të dyja palët përkundër angazhimit të
mirëfilltë të udhëheqësve tanë,

Duke konfirmuar se
rekomandimet e të Dërguarit Special të Kombeve të Bashkuara, Martti
Ahtisaari, i ofrojnë Kosovës një kornizë gjithëpërfshirëse për
zhvillimin e saj të ardhshëm, dhe janë në vijë me standardet më të
larta europiane për të drejtat të njeriut dhe qeverisjen e mirë,
Të vendosur që ta shohim statusin tonë të zgjidhur në mënyrë që t’i
jipet popullit tonë qartësi mbi të ardhmen e vet, të shkohet përtej
konflikteve të së kaluarës dhe të realizohet potenciali i plotë
demokratik i shoqërisë sonë,

Duke nderuar të gjithë burrat dhe gratë që bënë sakrifica të mëdha për të ndërtuar një të ardhme më të mirë për Kosovën,

1. Ne, udhëheqësit e popullit tonë, të zgjedhur në mënyrë demokratike,
nëpërmjet kësaj Deklarate shpallim Kosovën shtet të pavarur dhe sovran.
Kjo shpallje pasqyron vullnetin e popullit tonë dhe është në
pajtueshmëri të plotë me rekomandimet e të Dërguarit Special të Kombeve
të Bashkuara, Martti Ahtisaari, dhe Propozimin e tij Gjithëpërfshirës
për Zgjidhjen e Statusit të Kosovës.

2. Ne shpallim Kosovën
një republikë demokratike, laike dhe multietnike, të udhëhequr nga
parimet e jodiskriminimit dhe mbrojtes së barabartë sipas ligjit. Ne do
të mbrojmë dhe promovojmë të drejtat e të gjitha komuniteteve në Kosovë
dhe krijojmë kushtet e nevojshme për pjesëmarrjen e tyre efektive në
proceset politike dhe vendimmarrëse.

3. Ne pranojmë plotësisht
obligimet për Kosovën të përmbajtura në Planin e Ahtisarit, dhe
mirëpresim kornizën që ai propozon për të udhëhequr Kosovën në vitet në
vijim. Ne do të zbatojmë plotësisht ato obligime, përfshirë miratimin
prioritar të legjislacionit të përfshirë në Aneksin XII të tij,
veçanërisht atë që mbron dhe promovon të drejtat e komuniteteve dhe
pjesëtarëve të tyre.

4. Ne do të miratojmë sa më shpejt që të
jetë e mundshme një kushtetutë që mishëron zotimin tonë për të
respektuar të drejtat e njeriut dhe liritë themelore të të gjithë
qytetarëve tanë, posaçërisht ashtu siç definohen me Konventën Europiane
për të Drejtat e Njeriut. Kushtetuta do të inkorporojë të gjitha
parimet relevante të Planit të Ahtisaarit dhe do të miratohet nëpërmjet
një procesi demokratik dhe të kujdesshëm.

5. Ne mirëpresim
mbështetjen e vazhdueshme të bashkësisë ndërkombëtare për zhvillimin
tonë demokratik nëpërmjet të pranive ndërkombëtare të themeluara në
Kosovë në bazë të Rezolutës 1244 të Këshillit të Sigurimit të Kombeve
të Bashkuara (1999). Ne ftojmë dhe mirëpresim një prani ndërkombëtare
civile për të mbikëqyrur zbatimin e Planit të Ahtisaarit dhe një mision
të sundimit të ligjit të udhëhequr nga Bashkimi Europian. Ne, po ashtu,
ftojmë dhe mirëpresim NATO-n që të mbajë rolin udhëheqës në praninë
ndërkombëtare ushtarake dhe të zbatojë përgjegjësitë që i janë dhënë
sipas Rezolutës 1244 të Këshillit të Sigurimit të Kombeve të Bashkuara
(1999) dhe Planit të Ahtisaarit, deri në atë kohë kur institucionet e
Kosovës do të jenë në gjendje të marrin këto përgjegjësi. Ne do të
bashkëpunojmë plotësisht më këto prani në Kosovë për të siguruar paqen,
prosperitetin dhe stabilitetin në të ardhmen në Kosovë.

6. Për
arsye të kulturës, gjeografisë dhe historisë, ne besojmë se e ardhmja
jonë është në familjen europiane. Për këtë arsye, ne shpallim synimin
tonë për të marrë të gjitha hapat e nevojshëm për të siguruar
anëtarësim të plotë në Bashkimin Europian sapo që të jetë e mundshme
dhe për të zbatuar reformat e kërkuara për integrim europian dhe
euroatlantik.

7. Ne i shprehim mirënjohje Organizatës së
Kombeve të Bashkuara për punën që ka bërë për të na ndihmuar në
rimëkëmbjen dhe rindërtimin pas lufte dhe ndërtimin e institucioneve të
demokracisë. Ne jemi të përkushtuar të punojmë në mënyrë konstruktive
me Organizatën e Kombeve të Bashkuara gjersa ajo vazhdon punën e saj në
periudhën në vijim.

8. Me pavarësinë vie detyra e anëtarësisë
së përgjegjshme në bashkësinë ndërkombëtare. Ne e pranojmë plotësisht
këtë detyrë dhe do t’i përmbahemi parimeve të Kartës së Kombeve të
Bashkuara, Aktin Final të Helsinkit, akteve tjera të Organizatës për
Siguri dhe Bashkëpunim në Europë, obligimeve ligjore ndërkombëtare dhe
parimeve të marrëdhënieve të mira ndërkombëtare që shënojnë
marrëdhëniet ndërmjet shteteve. Kosova do të ketë kufijtë e saj
ndërkombëtarë ashtu siç janë paraparë në Aneksin VIII të Planit të
Ahtisaarit, dhe do të respektojë plotësisht sovranitetin dhe
integritetin territorial të të gjithë fqinjve tanë. Kosova, po ashtu,
do të përmbahet nga kërcënimi apo përdorimi i forcës në cilëndo mënyrë
që është jokonsistente me qëllimet e Kombeve të Bashkuara.

9.
Ne, nëpërmjet kësaj Deklarate, marrim obligimet ndërkombëtare të
Kosovës, përfshirë ato të arritura në emrin tonë nga Misioni i
Administratës së Përkohshme të Kombeve të Bashkuara në Kosovë (UNMIK),
si dhe obligimet e traktateve dhe obligimet tjera të ish-Republikës
Socialiste Federative të Jugosllavisë ndaj të cilave obligohemi si
ish-pjesë konstituive, përfshirë konventat e Vjenës për marrëdhëniet
diplomatike dhe konsullore. Ne do të bashkëpunojmë plotësisht me
Tribunalin Penal Ndërkombëtar për ish-Jugosllavinë. Ne synojmë të
kërkojmë anëtarësim në organizatat ndërkombëtare, në të cilat Kosova do
të synojë të kontribuojë për qëllime të paqes dhe stabilitetit
ndërkombëtar.

10. Kosova shpall zotimin e saj ndaj paqes dhe
stabilitetit në rajonin tonë të Europës Juglindore. Pavarësia jonë e
sjell në fund procesin e shpërbërjes së dhunshme të Jugosllavisë.
Gjersa ky proces ka qenë i dhembshëm, ne do të punojmë pa pushim për
t’i kontribuar një pajtimi që do të lejonte Europën Juglindore të
shkojë përtej konflikteve të së kaluarës dhe të farkojë lidhje të reja
rajonale të bashkëpunimit. Për këtë arsye, do të punojmë së bashku me
fqinjtë tanë për të avansuar të ardhmen tonë të përbashkët europiane.

11. Ne shprehim, në veçanti, dëshirën tonë për të vendosur marrëdhënie
të mira me të gjithë fqinjtë tanë, përfshirë Republikën e Serbisë, me
të cilën kemi marrëdhënie historike, tregtare dhe shoqërore, të cilat
synojmë t’i zhvillojmë më tej në të ardhmen e afërt. Ne do të vazhdojmë
përpjekjet tona për t’i kontribuar marrëdhënieve të fqinjësisë dhe
bashkëpunimit me Republikën e Serbisë duke promovuar pajtimin ndërmjet
popujve tanë.

12. Ne, nëpërmjet kësaj, afirmojmë në mënyrë të
qartë, specifike dhe të parevokueshme se Kosova do të jetë ligjërisht e
obliguar të plotësojë dispozitatat e përmbajtura në këtë Deklaratë,
përshirë këtu veçanërisht obligimet e saj nga Plani i Ahtisaarit. Në të
gjitha këto çështje, ne do të veprojmë në pajtueshmëri në parimet e së
drejtës ndërkombëtare dhe rezolutat e Këshillit të Sigurimit të Kombeve
të Bashkuara, përfshirë Rezolutën 1244 (1999). Ne shpallim publikisht
se të gjitha shtetet kanë të drejtën të mbështeten në këtë Deklaratë,
dhe i bëjmë apel të na ofrojnë përkrahjen dhe mbështetjen e tyre.

Kuvendi i Kosovës

Sapo përjetuam si shqiptarë momentin më solemn të kombit, do të thosha ditëlindjen e vërtetë të tij.

Deputetët e Kosovës votuan pavarësinë e vendit të tyre, duke shënuar
kështu nxjerrjen dhe vendosjen e Kosovës në brigjet e lirisë, shpresës,
dinjitetit dhe integrimit europian, pas një udhëtimi 600 vjeçar
sakrificash sa asnjë komb tjetër në histori.

Kjo ditë, ky
moment detyron çdo shqiptar të përulet me nderimin më të thellë para
lumenjve të sakrificave mbinjerëzore që shqiptarët e Kosovës bënë për
liri, dinjitet dhe pavarësi, të përulemi para lumenjve të sakrificave
që ata bënë për të shpëtuar kombin. Edhe një herë, dua të theksoj sot
se luftuan ata, ishin kryengritjet e mëdha gjigante të fillimit të
shekullit të kaluar që e bënë Shqipërinë të pavarur dhe bënë që kombi
ynë të mbijetojë si një komb i pavarur në njërën pjesë të tij.

Për 90 vjet, ata përjetuan regjimin më të egër kolonial dhe nuk u
mposhtën, por mbajtën të gjallë besimin tek liria, dinjiteti dhe e
ardhmja.

Sot, ne përulemi me nderimin më të thellë para
veprës së pavdekshme të Presidentit Ibrahim Rugova, themeluesit të
Kosovës moderne europiane, komandantit legjendar Adem Jashari, simbolit
më të ndritur të qëndresës dhe sakrificës kombëtare për liri e
dinjitet, para dhjetëra e mijëra djemve e vajzave të Kosovës që mbushën
rrugët e malet e saj për të mbrojtur nderin e dinjitetin kombëtar.

Ne përulemi me nderimin më të thellë para atyre burrave e grave të
botës së lirë të Kongresit Amerikan e qeverisë së Shteteve të
Bashkuara, të Britanisë së Madhe, të Francës, Gjermanisë, Italisë,
Parlamentit Europian që në ditët më të vështira qëndruan në anën e
lirisë së një kombi të shtypur.

Ne përulemi para NATO-s,
Aleancës më të shkëlqyer të historisë së të gjitha kohërave, që bëri të
mundur këtë ditë, punës së jashtëzakonshme që ka bërë Organizata e
Kombeve të Bashkuara dhe organizata të tjera ndërkombëtare.

Ne, shqiptarët, nuk mund të shpërblejmë ndryshe veçse duke çelikosur
aty ku jemi, në Shqipëri, në Kosovë, ato parime të mëdha për të cilat
ata na mbështetën.

Akti i pavarësisë së Kosovës e bën
Ballkanin më të lirë e më të drejtë se kurrë. Parlamentarët e Kosovës
firmosën me votën e tyre fundin e një gadishulli që bazohej në
hegjemoninë e një kombi ndaj kombeve të tjera dhe çelën përfundimisht
kapitullin e një rajoni të kombeve të barabartë, të kombeve që punojnë
për një projekt të përbashkët, për integrimin europian dhe në NATO, të
kombeve të vendosur të lënë mbrapa armiqësitë e konfliktet dhe të
ndërtojnë bashkëpunimin, miqësinë dhe të ardhmen e përbashkët.

Pavarësia e Kosovës e bën kontinentin tonë më të drejtë, sepse i jep
fund një prej padrejtësive më të mëdha, të realizuar në fillim
shekullin e kaluar.

Me këtë rast, përshëndes udhëheqjen e
Kosovës, Presidentin, Kryeministrin, Kryetarin e Parlamentit, deputetët
dhe qeverinë, si dhe të përqafoj të gjithë qytetarët e Kosovës në këtë
ditë, në të cilën ne ndajmë të njëjtin gëzim.

Dua të
garantoj se qeveria shqiptare do të japë të gjithë ndihmesën e saj për
konsolidimin e pavarësisë së Kosovës, do të bashkëpunojë ngushtë me
Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe Bashkimin Europian për suksesin e
plotë të këtij akti madhor jo vetëm për shqiptarët, por për të gjithë
Ballkanin, për konsolidimin e atij dokumenti që gjeti mbështetje
universale, dokumentit të Presidentit Ahtisaari.

Shqipëria
në ditët që vijnë do të bashkërendojë të gjitha qëndrimet e veta me
qeverinë e Shteteve të Bashkuara të Amerikës dhe qeveritë e vendeve
mike të Bashkimit Europian.

Shqipëria beson se hapet një
kapitull i ri në marrëdhëniet midis shqiptarëve e serbëve dhe siguron
kombin serb, Shtetet e Bashkuara të Amerikës, vendet e mëdha të
Bashkimit Europian se ne do të bëjmë çdo përpjekje për paqen,
stabilitetin dhe integrimin rajonal.

Zoti e bekoftë Kosovën e pavarur,

Zoti i bekoftë shqiptarët kudo që janë.

Unë përshëndes deklaratën e institucioneve të Kosovës, mbi bazën e të cilës Kosova shpall sot pavarësinë e saj!

Dita e sotme është një ditë historike jo vetëm për Kosovën, por për të
gjithë rajonin dhe fqinjët e saj, sepse përfundimisht korrigjon gabimet
e rënda historike që janë bërë në këtë pjesë të Evropës.

Sot
është një ditë e lumtur, ditë e madhe dhe me shumë emocion për të
gjithë Kosovën, për popullin e saj, për Shqipërinë dhe shqiptarët kudo
ku ata ndodhen, sot është dita e festës më të madhe për të gjithë
qytetarët e Kosovës. Më së fundi ata do të kenë të gjithë bashkë
shtetin e tyre më të ri në Botë dhe do të gëzojnë së bashku ata frytet
e këtij shteti të ri evropian.

Ky çast është shumë i
rëndësishëm për Kosovën dhe fqinjët e saj, rajonin tonë dhe Evropën,
sepse zgjidh përfundimisht hallkën e fundit të shpërbërjes së ish
Jugosllavisë, ngërçin e fundit politik, ushtarak e diplomatik si dhe
krijon një hapësirë demokracie, sigurie, paqeje dhe stabiliteti
afatgjatë.

17 shkurti 2008, ajo minutë historike që është
fryt i kurorërizimit të përpjekjeve dhe sakrificave madhore, përbën
fillimin e një epoke të re besimi reciprok dhe shprese në të ardhmen,
në të gjithë Evropën, duke lënë përfundimisht pas, kohën e luftërave
ndëretnike të përgjakshme, kohën e genocidit dhe spastrimeve mbi baza
etnike, kohën e kombeve të privilegjuara e të nënshtruara. Kjo është
fitorja më e madhe e demokracisë në Evropën Lindore që nga rrëzimi i
Murit të Berlinit.

Në këto çaste, ne kujtojmë me respekt dhe
nderojmë veprën e të gjithë atyre që luftuan, sakrifikuan, dhanë jetën
dhe gjakun e tyre, burrat, nënat dhe motrat kosovare, për realizimin e
këtij akti historik.

Sot, Kosova dhe gjithë institucionet e
saj falenderojnë të gjithë aleatët e rëndësishëm ndërkombëtare, të
cilët shprehën vendosmërinë dhe angazhimin e tyre serioz gjatë gjithë
procesit të përfundimit të statusit të pavarësisë së Kosovës.

Dëshiroj sot, të përshëndes të gjithë qytetarët e Kosovës dhe
politikanët e saj, në mënyrë të veçantë Presidentin e Kosovës, zotin
Sejdiu, Kryeministrin zotin Thaçi, Kryetarin e Parlamentit, zotin
Krasniqi, të cilët po dëshmojnë përgjegjësi, dinjitet, maturi, kulturë,
koncepte evropiane në procesin e ndërtimit të institucioneve të
Kosovës, duke provuar se, e ardhmja e këtij shteti të ri është në
Bashkimin Evropian dhe në NATO.

Këtë ditë, të gjithë duhet të
përshëndesim rolin e patjetërsueshëm të faktorit shqiptar, i cili është
kontribuesi më i madh për stabilitet, paqe dhe siguri në rajon, i cili
mbështeti të gjitha proceset e rëndësishme integruese euroatlantike dhe
demokratike në rajon e në Evropë, duke u bërë një partner i besueshëm i
NATO-s, Bashkimit Evropian dhe Shteteve të Bashkuara të Amerikës.

Sot, është dita e së ardhmes së Kosovës, dita e së ardhmes për Shqipërinë, për të gjithë rajonin dhe për Evropën e Bashkuar.

Ju faleminderit!

Paris/Prishtinë, 17 shkurt Shkrimtari i mirënjohur shqiptar, Ismail
Kadare shpalljen e sotme të pavarësisë së Kosovës e vlerësoi si ngjarje
të rëndësishme për historinë tonë dhe një ditë jashtëzakonisht të
madhe. "Është e pamjaftueshme, duket e zbehtë, jo në gjatësinë e kësaj
dite, domethënë gjuha është e zbehtë, e papërgatitur për një ngjarje
kaq të madhe, që vjen njëherë në disa shekuj. Ne të gjithë po e
përjetojmë këtë gjë dhe e kemi të vështirë ta shprehim, por kjo nuk na
pengon ta ndjejmë në thellësinë më të madhe të saj", u shpreh sot
Kadare për RTK. Duke vlerësuar zhvillimet pas deklaratës së pavarësisë,
Kadare tha se liria është parimi më i madh dhe më sublim në botë dhe
fakti që dita e sotme kudo në të gjitha mediat botërore ndiqet me një
lloj ndjenje gati të shenjtë. Kjo, siç tha ai, ka lidhje me faktin se
populli i Kosovës, bashkë me gëzimin e tij po i tregon gjithë botës,
përkatësisht po i rikujton edhe njëherë se s'ka gjë më sublime se
liria. "Popujt që kanë atë ndonjëherë jo që harrojnë, por ndoshta nuk e
çmojnë aq sa ata që e përjetojnë për herë të parë, si të thuash është
modeli i përjetshëm i lirisë që i pret të gjithë dhe kështu shpjegohet
kjo ditë, dhe sidomos sot gjithë bota është e elektrizuar dhe e ndjek
si asnjëherë tjetër këtë ngjarje të rëndësishme për Kosovën. Ne kemi
parë shumë shtete që janë themeluar këto dhjetë vitet e fundit, por
asnjëri prej tyre, asnjë shtet i ri nuk ka pasur këtë eksitim
ndërkombëtar, këtë ndezje siç të thuash, këtë emocion të krijuar dhe po
krijon sot në gjithë planetin tokësor Kosova. Është vërtetë një gjë e
mrekullueshme, shqiptarët e Kosovës e patën këtë fat". Kadare tha se ka
raste kur e drejta ka humbur në këtë botë, ka raste kur popujt nuk kanë
fituar dot. Andaj ai tha se duhet kujtuar të gjithëve për ta çmuar më
tepër këtë që ndodhi me popullin e Kosovës, sepse mund të mos ndodhte
në qoftë se nuk do të ngriheshin shqiptarët me armë për lirinë, në
qoftë se nuk do të kishim mirëkuptim me aleatët perëndimorë. "Pra e
thashë këtë gjë që të jemi plotësisht të ndërgjegjshëm që kjo që po
ndodh është një fat i madh, fati nuk erdhi sigurisht nga qielli, por
erdhi nga vetë populli i Kosovës, erdhi nga miqtë tanë amerikanë,
evropianë dhe miqtë tanë kudo që janë në botë. Prandaj të jemi pra të
ndërgjegjshëm që është një fitore tepër, tepër e madhe dhe ta çmojmë
thellësisht këtë që po ndodh, të ndërgjegjshëm që po na ndodh diçka e
madhe, që ndodh rrallë në jetën e popujve", tha në fund të deklaratës
së tij Kadare dhe ua uroi këtë kremte të gjithë shqiptarëve në Kosovë,
siç u shpreh, "me një dashuri të madhe të jashtëzakonshme".

Sipas Presidentit amerikan e diela per kosovaret "është një shans që i
jepet Kosovës për t’u bashkuar me Evropën dhe kjo do të sjellë
stabilitet në rajon".

Presidenti amerikan Bush eshte
shprehur sot ne favor te pavaresise se Kosoves nen mbikqyrjen
nderkombetare. “ Ne jemi pro pavarësisë, por nën mbykqyrjen e
ndërkombëtarëve. Jam prekur nga fakti se Qeveria e Kosovës ka deklaruar
vullnetin e saj dhe dëshirën për të mbështetur të drejtat e serbëve në
Kosovë", theksoi kreu i Shtepise se Bardhe.Sipas Associated Press, duke
folur qe nga Tanzania ne Afrike ku Bush po zhvillon nje tur gjashte
ditor, presidenti amerikan ka deklaruar se eshte ne interesin e vete
serbeve qe te mbeten te drejtuar ne Europe.

Bush shtoi se
“Populli serb duhet gjithashtu ta dije se ata kane nje mik, Ameriken”.
Ky eshte nje tjeter sinjal se SHBA mbeshtet shtetin e ri te Kosoves dhe
do te jete ashtu sic eshte parashikuar nder vendet e para qe do ta
njohe shtetin e ri. Sipas Presidentit amerikan e diela per kosovaret
"është një shans që i jepet Kosovës për t’u bashkuar me Evropën dhe kjo
do të sjellë stabilitet në rajon".

Mbeshtetjen per pavaresine
Bush e deklaroi edhe gjate vizites se tij te pare historike ne Tirane .
Ne fakt SHBA konsiderohet si vendi mik qe shpetoi popullin e Kosoves,
ne kete dite te madhe te pavaresise, flamuri i dyte qe valvitet ne
Kosove pervec atij kuq e zi, eshte flamuri amerikan.

BALKANWEB